Ventilasyon ve Akciğer Mekaniği Hakkında Bilgi

Akciğerlerin göğüs duvarıyla ilişkisi

Akciğerlerle toraks duvarı arasında hiçbir bağlantı bulunmamaktadır. Akciğerler 2 katlı ince bir zarla (plevra) kaplıdır. Akciğerlere yapışık zar: Viseral plevra. Göğüs kafesinin iç tarafını örten zar: Pariyetal plevra. İki taraftaki akciğer ve plevra keseleri birbirinden bağımsızdır.

Plevra sıvısı

İki plevra zarı arasında plevra sıvısı bulunur. Plevral sıvı tabakası akciğerlerin göğüs boşluğunda yüzmesini sağlar. Sıvının sürekli olarak lenfatik kanallara emilmesi emme basıncı (negatif basınç) oluşturarak akciğerlerin duvara yapışmasını sağlar (İki mikroskop camı arasındaki su damlası   örneği !) .

Solunumda basınç değişiklikleri

Solunum mekaniğini kavrayabilmek için solunumda etkili olan basınçları ve bunlarla ilgili değişimleri bilmek gerekir. Solunum mekaniğinde 3 önemli basınç: Alveoler basınç (P_alv), Plevral basınç (P_intraplevral) ve Transpulmoner basınç (P_{transpulmoner}).

Alveoler basınç

Alveollerin içindeki basınçtır. Glottis açıkken ve akciğerlere hava giriş-çıkışı olmadığı anda intraalveoler basınç atmosfer basıncına eşit kabul edilir. İnspirasyonda (-) değere (atmosferik basıncın altına) inen basınç 500 ml havanın akciğerlere girebilmesini sağlar. Ekspirasyonda  (+) değere (atmosferik basıncın üzerine) çıkan basınç 500 ml havanın dışarı atılmasını sağlar.

Solunumun mekanizması

İnspirasyon (Aktif süreç) – Neden? İnspirasyon sırasında – Diyafragma aşağı iner ve akciğerler genişler. Akciğerler genişlediğinde hacim artar, böylece akciğer içindeki basınç azalır. Gazlar yüksek basınçlı bölgeden düşük basınçlı bölgeye geçerler .

Ekspirasyon (pasif süreç) . Diyafragma ve inspirasyon kasları gevşer. Akciğerler ve göğüs kafesinde volüm azalır, dolayısıyla basınçları artar.Hava dışarı çıkar. Çünkü, akciğer içindeki basınç dış atmosfer basıncından yüksektir.

Boyle Yasası

İnspirasyon sırasında akciğer hacminde Artma  -> basıncı Azaltır

Ekspirasyon sırasında akciğer hacminde Azalma ->  basıncı Arttırır

Plevral (intraplevral) basınç

Plevral basınç, parietal ve visseral plevra arasında bulunan sıvının basıncıdır. Daima atmosfer basıncına göre negatiftir  (756 mmHg= ~ – 5.5 cm H₂O). Diafragma kasılınca 754 mmHg’ (~ -8 cm H₂O) ya iner. Basıncın daha da negatifleşmesi akciğerlerin toraks duvarına daha çok çekilmesine yol açar. 2.5 cm H₂O’ luk değişiklik 0.5 lt havanın akciğerlere girmesini sağlar. Ekspirasyonda basınç değişimi tersine döner .

Solunum sırasındaki basınç değişiklikleri

1) Dinlenim  P_alv: 760 mmHg  P_plevra: 756 mmHg

2) İnspirasyon P_alv: 758 mmHg  P_plevra: 754 mmHg

3) Ekspirasyon  P_alv: 762 mmHg  P_plevra: 756 mmHg

Plevral basıncın yükselmesi (760 mmHg’ ya yaklaşması) akciğerlerin büzülmesine (kollabs) neden olur. Yaralanmalar sonucu viseral ya da pariyetal zarın delinmesi halinde plevral aralığa hava girer, plevral basınç yükselir . Pnömotoraks

Transpulmoner basınç

Akciğerlerin içi ile dış yüzü arasındaki basınç farkıdır. Akciğer içi basınç: P_alv . Akciğer dışı basınç: P_intraplevral

P_{transpulmoner}= P_alv– P_intraplevral

Kategori : Eğitim Dünyası